Taş, tohum ve ağaçtan yapılan tespihler, kullanma alışkanlığı olanlar tarafından en çok bilinen türler. Bunların içinde kehribar ve Oltu taşından yapılanlar öne çıkıyor. Kokulu tespih severler, aromatik ağaçlardan yapılanları tercih ediyor. 

.

UCUZ MALZEME KULLANMAK ADETTEN

Öğrendiğimize göre tespihin en belirgin ve geleneksel özelliklerinden biri, en ucuz taşlar kullanılarak yapılması. Sevan Usta, ‘500 yıl önce de o dönem bulunan en ucuz mazemeler kullanılarak yapılırdı, günümüzde de böyledir. Bu tespihin geleneksel özelliklerinden biridir. Bunun sebebi, tespihlerin sıklıkla kaybolmasıdır’ diyor.

Üretimde bir diğer önemli konu, taşların tespih ipine zarar vermemesi. Bu yüzden taşlar seçilirken ipe zarar vermeyen türler tercih ediliyor. Yoksa tespih dizerken mermer taşı bile kullanabilirsiniz ama bir süre sonra ipi kopar.

AĞIR RENKLER KULLANILMALI

Taşın özelliği kadar rengi de önemli. Eski ustaların tutturduğu renklerin bugün bulunamadığını söyleyen Beken, ‘Tespihin rengi önemli. Biz buna ağır renk deriz. Tespih severler bu renkleri tercih eder. Bordo, siyah, koyu turuncu bu renklere örnektir. Ayrıca tespihlerin göze hitap etmesi gerekir. Dışarı çıkarken aynı saat takar gibi elinize tespih alıp çıkabilirsiniz’ diyor.

AROMATİK AHŞAP TESPİHLER

Tahta kullanılarak yapılan tespihlerin özelliklerinden biri yararlanılan ağaca göre kokulu olması. Aroma yayan tahta tespihlerin en bilinenleri sandal ve pelesenk ağacından yapılanları. Bu kokulu tespihlere benzer bir diğer çeşit de kehribar. Tespihçilikte kehribarın ayrı bir yeri var. Kokusu nedeniyle kehribar bir tespihe sahip olmak sadık kullanıcıları için prestij konusu. Kendine bir has koku yayan kehribar taşını, eskiler ter kokusunu gidermek için yanında taşırlarmış. Bir fosil türü olan kehribar keskin olmadığı için ipe zarar vermiyor. Tespihçilikte kullanılmasının bir nedeni de bu.

OSMANLI SIKMASI NEDİR

Kehribar taşının sentetik maddeyle karıştırılmasıyla oluşan taş, sıkma kehribar adını alıyor. Bu taş türünün diğer bir adı Osmanlı sıkması. Bu taş türünün o zamanlar da yapılıyor olmasından geliyor adı. Sevan Usta, piyasadan eski kehribar ve sıkma kehribar taşları alıp yeniliyor. Kordonu ve eksik boncukları tamamlanan tespihler yenilenip satılıyor. Sevan Usta, ‘Artık yeni yapılan kehribar ve sıkma kehribar tespihlerdeki renk eskisi gibi tutturulamıyor. Biz de piyasadan eski tespihleri toplayıp, yenileyip satıyoruz’ diyor.

İstediğiniz taşlardan özel tespih de yaptırabiliyorsunuz. Fiyatlar kullanılan mazemeye ve tespihin ağırlığına göre değişiyor.

EN ÇOK TERCİH EDİLEN TÜRLER

Taş tespihler: Kehribar, sıkma kehribar, kuka, Oltu taşı

Tahta tespih: Sandal ağacı, pelesenk

Tohum tespih: Tespih ağacı tohumu, andız ağacı tohumu